نحوه محاسبه هد پمپ استخر شنا و جکوزی
نوشته شده توسط : حسام الدین پولادی
زمانی که برای خرید پمپ تصفیه آب استخرتان اقدام می کنید، با انواع مختلفی از پمپ های استخر روبه رو خواهید شد و ممکن است دچار سردرگمی شوید. اگرچه ممکن است شما با توجه به حجم استخرتان، محاسبات مربوط به دبی پمپ موردنظر را انجام داده باشید، اما پس از مراجعه به فروشگاه لوازم استخری، با این سوال از طرف فروشنده مواجه می شوید که هد پمپ انتخابی چقدر باید باشد؟! برای جواب به این سوال شما باید اطلاعات کافی در مورد هد پمپ و نحوه محاسبه آن داشته باشید تا بتوانید جواب درستی به فروشنده بدهید. در ادامه به آموزش نحوه محاسبه هد پمپ تصفیه آب استخر می پردازیم.
هد داینامیک کل (TDH) به ارتفاع معادل کل که یک سیال با در نظر گرفتن هرگونه تلفات اصطکاک در خط لوله می تواند پمپ شود، گفته می شود. اساساً هد داینامیک اندازه گیری مقاومت در مسیر پمپ هنگام مکش آب از استخر و دهش آن از درون سیستم فیلتراسیون به سمت استخر می باشد. طول مجموع لوله ها، ارتفاع پمپ از کف یا سطح استخر، زانویی ها، فیلترها، هیتر و ... بر مقدار هد پمپ تأثیر گذار است. تمام چرخش ها در خط لوله باعث افزایش اصطکاک مسیر در مقابل عبور آب می شود. هر چه اصطکاک مسیر بیشتر باشد، پمپ باید سخت تر کار کند تا آب را از درون خط لوله عبور دهد، لذا نیاز به پمپ با توان بالاتر خواهید داشت و یا باید سایز لوله کشی را بزرگتر انتخاب کنید.
اگر نیاز به نصب پمپ جدید یا جایگزینی فیلتر استخرتان دارید، باید حتما هد مورد نیاز سیستم را تعیین کنید تا بهترین و مناسب ترین انتخاب را داشته باشد. دبی (نرخ جریان) پمپ به هد آن وابسته است و در دبی های مختلف، هد پمپ نیز متفاوت خواهد بود. لذا دبی (نرخ جریان) پمپ استخرتان به هد سیستم لوله کشی وابسته است و تغییرات آن در نموار یا جدول هد- دبی پمپ مشخص شده است.
به عنوان مثال: اگر بخواهید استخر با حجم 20.000 گالن را در دوره زمانی 5 ساعت سیرکوله کنید، دبی پمپ تقریبا 67 گالن در دقیقه (GPM) خواهد بود ( 20.000 تقسیم بر 5 و سپس تقسیم بر 60 شده است). ما از این عدد در محاسبه هد پمپ استخر استفاده می کنیم.
مرحله1- طول تمام خط لوله ها را اندازه گیری کنید.
طول تمام لوله کشی ها شامل مسیر مکش کف استخر، اسکیمرها و دیگر مسیر مکش ها که آب را از سمت استخر به پمپ می رسانند را، تا محل قرار گیری پمپ، اندازه گیری کنید. هنگام اندازه گیری به ارتفاع قرارگیری لوله ها، تعداد زانویی ها و نوع آن ها (45 درجه یا 90 درجه) توجه داشته باشد. نوع زانویی ها نیز در مقدار اصطکاک مسیر تاثیرگذار است. طول لوله های سمت دهش پمپ را نیز به همان شیوه اندازه گیری کنید و همچنین تعداد و نوع زانویی ها و شیر های قرار گرفته در مسیر را مشخص کنید.
در جدول زیر افت هد در هر 100 فوت خط لوله مطابق با قطر لوله PVC با کلاس ضخامتی Sch.40و برحسب نرخ جریان پمپ آورده شده است. بنابراین با فرض اینکه طول کل خط لوله 200 فوت و با سایز 2 اینچ PVC با نرخ جریان 70GPM باشد، هد مورد نیاز 15.2 فوت خواهد بود.
| GPM | 1 1/2" PVC | 2" PVC |
| 40 | 9.43 | 2.75 |
| 50 | 14.3 | 4.16 |
| 60 | 20 | 5.84 |
| 70 | 28.6 | 7.76 |
| 80 | 36.7 | 9.94 |
همچنین به این عدد باید ارتفاع پمپ از سطح استخر را نیز اضافه نمود. به عنوان مثال، اگر پمپ استخر در ارتفاع 3 فوت از سطح استخر قرار دارد، این مقدار را به عدد 15.2 اضافه کنید.
هد تا به اینجا برابر با 18.2 فوت می باشد.
مرحله 2- افت هد اتصالات
اکنون باید افت هد تمام شیرها، زانویی ها و دیگر اتصالات در مسیر لوله کشی را محاسبه کنید. هر کدام از این اتصالات به تنهایی مقداری افت فشار ایجاد می کنند که مقدار آن بسته به نرخ جریان متفاوت خواهد بود. ما در اینجا از نرخ جریان 70 گالن در دقیقه (GPM) جهت محاسبات استفاده می کنیم.
از جدول زیر می توان مقدار لوله مستقیم معادل برای اتصالات مختلف در نرخ جریان 70GPM برای لوله 2 اینچ را مشاهده کرد. مجموع عدد طول لوله مستقیم معادل برای تمامی اتصالات را در زیر محاسبه کرده ایم:
| توضیحات | 1 1/2" PVC | 2" PVC |
| زانویی 45 درجه | 2.4 | 3.1 |
| زانویی 90 درجه | 7.6 | 8.7 |
| شیر یکطرفه | 1.7 | 2.2 |
| شیر دایورتر سه راهه | 2.5 | 2.3 |
| شیر دایورتر دو راهه | 1 | 0.7 |
| سه راهی | 6.2 | 7.5 |
| کوپلینگ | 1.5 | 2 |
| محاسبه (فوت) | توضیحات |
| 5 x 8.7 = 43.5 | زانویی 90 درجه |
| 4 x 2.0 = 8.0 | کوپلینگ ها |
| 3 x 2.2 = 6.6 | شیرهای یکطرفه |
| 1 x 2.3 = 2.3 | شیر دایورتر 3 راهه |
| 60.4 / 100 x 7.76 = 4.69 | در مجموع باید 4.69 فوت افت هد برای اتصالات در نظر گرفته شود |
طول کل لوله مستقیم معادل اتصالات 60.4 فوت می باشد. با استفاده از جدول بالا برای لوله 2 اینچ با دبی 70GPM، مقدار افت هد 7.76 فوت در هر 100 فوت می باشد، لذا برای محاسبه افت هد خط لوله مستقیم به طول 60.4 فوت داریم:
4.69= 7.76 × (100/60.4)
در مجموع باید 4.69 فوت افت هد برای اتصالات در نظر گرفته شود.
مرحله 3- افت هد فیلتر، شیرها و هیتر
فیلتر ها نیز مانند سایر تجهیزات در مسیر لوله کشی، افت فشار ایجاد می کنند. کمپانی Pentair یک جدول کامل برای افت هد محصولاتش آماده کرده است. ممکن است شما از محصولات Pentair استفاده نکرده باشید، اما این جدول را می توان برای سایز مشابه برندهای دیگر نیز به کار برد. اما در مدل های خاص باید حتما از جداول تهیه شده توسط همان برند استفاده کنید.
در مورد هیترها، افت هد بسته به نرخ جریان و مدل متفاوت است. در زیر جدول که توسط Hayward بر اساس نرخ جریان آماده شده است را مشاهد می کنیم که می توان جهت محصولات مشابه نیز از آن استفاده نمود.
| نرخ جریان (GPM) | هد (فوت) |
| 40 | 5.12 |
| 50 | 6.16 |
| 60 | 7.23 |
| 70 | 7.5 |
| 80 | 7.8 |
| 90 | 8.84 |
| 100 | 9.86 |
جهت اطمینان بیشتر و در نظر گرفتن افت هد در اسکیمر، درین ها، نازل ها و ... ، توصیه می کنیم که مقدار 15 فوت هد به عدد محاسبه شده اضافه کنید، اما اگر عدد دقیق تری می خواهید باید افت هد تک تک موارد ذکر شده را به صورت دقیق و جداگانه از نمودارهای تهیه شده توسط شرکت سازنده استخراج کرده و با هم جمع کنید.
18.2=طول لول ها و ارتفاع پمپ از سطح استخر
4.7=شیرآلات و زانویی ها
7.5=فیلتر کارتریجی با سطح فیلتراسیون 70 فوت مربع
7.5=هیتر
37.9=هد کل مورد نیاز
مطالب مرتبط: